Zwollerkärspel #2 Spoelderbärg
25/01/13 21:19
Zwollerkärspel Van 31 juli op 1 augustus 1967 wier Zwollerkärspel deur de overeid e-annexeerd. 14000 ha wier verdeeld en ‘t grootste deel wier eigendom van de gemeente Zwolle. Zwollerkärspel lei rondumme Zwolle en beston uut verskillende dörpen en buurskappen. ZwolsePraot prebeert met aer serie caches “Zwollerkärspel” de Zwolse taal en cultuur lèvend te ollen.
Buurtskap Spoelde Spoelde is ien van de völle dörpen van Zwollerkärspel. Een belangrieke plekke van de buurtskap Spoelde was dan ok de Spoelderbärg. In Zwollerkärspel verdienen bi’jnao of bi’jkans iederiene zien brood as boer. Toch was ter ok industrie. In Spoelde, an de uterwaarden stiet nog steeds de boerderi’je “De IJsselhoeve” van Enk Dubbeldam. Veurdät zien va der in 1934 een vee-ouderi’je begun, was ierin töt 1912, ‘t ketoor van de stienfebriek Klaarwater. De meeste inwoners van Zwollerkärspel verdienen un daegelijkse brood in ‘t boerenbedrief. Zo ston töt in de jören twintig an de Beukenallee in Spoelde een modelboerderi’je.
De Spoelderbärg Wat ter now nog lig is ‘t oaverbliefsel van de iens zeer beruumde “Spoelderbärg”. Disse euvel, deur ofgravingen veur verskillende doeleinden stärk verkleind, is bi’j de olde Saksers altied as vergaderplase in gebruuk ewest. Toch wier zi’j pas in 1308 veur ‘t eerste enuumd. In dät jöör vergaderen de twie en veertigste Bisschop van Utrecht, Guido van Ollant ier um de diekrechten van Salland vaste te kunnen stellen, zie ok onze cache Zwollerkärspel#1; Oldeneel. Doch toen reeds wier ‘t een zeer old gebruuk dät ‘t bestuur van Salland “Bi grase” (in ‘t veurjöör) en “Bi stroo” (in ‘t naojöör) op de “Spolderberch” samen kwamp. De laaste vergadering wöörvan in kronieken melding wört emaakt was die in 1549, toen Philips döör as opvolger van Kaerel V wier in-e-uldigd.
Bärg wört euvel De bärg, niet meer in gebruuk, verloor aer betèkenisse. Tiedens ‘t twafeljörig bestand wier de verdedigingslinie van Zwolle töt de Iessel an-elegd. ‘t Zand dät men döörveur neudig ad wier of-egraven van de Spoelderbärg. De bärg zels veranderen in een groot bastion. Tègen ‘t eind van de 18e eeuw was de totale verdedigingslinie in verval eraakt, èvenas de Zwolse förten. Zwolle wier töt “open” plase verklöörd en de verdedigingslinie wier esloopt. De Spoelderbärg, now niet meer dan een euvel in umvang, wier veranderd in een klein pärk en kwamp een jöör nao ‘t Engelse Wärk gereed. De anleg van de verdedigingslinie was echter niet de ienige oorzake van ‘t verkleinen van de Spoelderbärg. Ok andere, meest pärtekelieren alen ier zand weg veur eigen gebruuk. In 1644 wier um die reden in de märkeroad beslöten dät veurtaan allenig tègen betaling zand kon wörren e-aald, umdät anders van de euvel niets zol aoverblieven. Allenig an de stad Zwolle wier vergund ier gratis zand weg te alen. De anleg van de Willemsvöört kossen de euvel ok terrein. Volgens de beskrieving wier ze der um-en elegd, toch is de anloop van de euvel an disse zied totaal verdwenen. An ‘t begin van de Ruiterlaan kan men nog ontdekken dät, zowel ‘t kenaal as de weg dwärs deur de euvelbel bint an-elegd. De koepel van Theetuun Thijssen stiet op een uutloper van de bärg. Inmiddels is deur de anleg van de ni’je Spoelderbärgbrugge (Thijssenbrug) en de uzenbouw an de voet van de Spoelderbärg ok ‘t wandelpärk, wel iens “‘t Klein Engelse Wärk” enuumd, verdwenen. ‘t Ienige oaverbliefsel van dit pärk lig in de tuun van ‘t uus “De Vieverbärg”.
Buurtskap Spoelde Spoelde is ien van de völle dörpen van Zwollerkärspel. Een belangrieke plekke van de buurtskap Spoelde was dan ok de Spoelderbärg. In Zwollerkärspel verdienen bi’jnao of bi’jkans iederiene zien brood as boer. Toch was ter ok industrie. In Spoelde, an de uterwaarden stiet nog steeds de boerderi’je “De IJsselhoeve” van Enk Dubbeldam. Veurdät zien va der in 1934 een vee-ouderi’je begun, was ierin töt 1912, ‘t ketoor van de stienfebriek Klaarwater. De meeste inwoners van Zwollerkärspel verdienen un daegelijkse brood in ‘t boerenbedrief. Zo ston töt in de jören twintig an de Beukenallee in Spoelde een modelboerderi’je.
De Spoelderbärg Wat ter now nog lig is ‘t oaverbliefsel van de iens zeer beruumde “Spoelderbärg”. Disse euvel, deur ofgravingen veur verskillende doeleinden stärk verkleind, is bi’j de olde Saksers altied as vergaderplase in gebruuk ewest. Toch wier zi’j pas in 1308 veur ‘t eerste enuumd. In dät jöör vergaderen de twie en veertigste Bisschop van Utrecht, Guido van Ollant ier um de diekrechten van Salland vaste te kunnen stellen, zie ok onze cache Zwollerkärspel#1; Oldeneel. Doch toen reeds wier ‘t een zeer old gebruuk dät ‘t bestuur van Salland “Bi grase” (in ‘t veurjöör) en “Bi stroo” (in ‘t naojöör) op de “Spolderberch” samen kwamp. De laaste vergadering wöörvan in kronieken melding wört emaakt was die in 1549, toen Philips döör as opvolger van Kaerel V wier in-e-uldigd.
Bärg wört euvel De bärg, niet meer in gebruuk, verloor aer betèkenisse. Tiedens ‘t twafeljörig bestand wier de verdedigingslinie van Zwolle töt de Iessel an-elegd. ‘t Zand dät men döörveur neudig ad wier of-egraven van de Spoelderbärg. De bärg zels veranderen in een groot bastion. Tègen ‘t eind van de 18e eeuw was de totale verdedigingslinie in verval eraakt, èvenas de Zwolse förten. Zwolle wier töt “open” plase verklöörd en de verdedigingslinie wier esloopt. De Spoelderbärg, now niet meer dan een euvel in umvang, wier veranderd in een klein pärk en kwamp een jöör nao ‘t Engelse Wärk gereed. De anleg van de verdedigingslinie was echter niet de ienige oorzake van ‘t verkleinen van de Spoelderbärg. Ok andere, meest pärtekelieren alen ier zand weg veur eigen gebruuk. In 1644 wier um die reden in de märkeroad beslöten dät veurtaan allenig tègen betaling zand kon wörren e-aald, umdät anders van de euvel niets zol aoverblieven. Allenig an de stad Zwolle wier vergund ier gratis zand weg te alen. De anleg van de Willemsvöört kossen de euvel ok terrein. Volgens de beskrieving wier ze der um-en elegd, toch is de anloop van de euvel an disse zied totaal verdwenen. An ‘t begin van de Ruiterlaan kan men nog ontdekken dät, zowel ‘t kenaal as de weg dwärs deur de euvelbel bint an-elegd. De koepel van Theetuun Thijssen stiet op een uutloper van de bärg. Inmiddels is deur de anleg van de ni’je Spoelderbärgbrugge (Thijssenbrug) en de uzenbouw an de voet van de Spoelderbärg ok ‘t wandelpärk, wel iens “‘t Klein Engelse Wärk” enuumd, verdwenen. ‘t Ienige oaverbliefsel van dit pärk lig in de tuun van ‘t uus “De Vieverbärg”.
